Liderzy samorządowych inwestycji 2017-2019. Jak wypada nasz region na tle Polski

Ranking inwestycyjny drukujemy w piśmie „Wspólnota” od prawie 20 lat. To jedno z najbardziej przejrzystych zestawień o stabilnej metodologii. Pod uwagę bierzemy całość wydatków majątkowych poniesionych w ciągu ostatnich trzech lat (w tym przypadku 2017-2019). W ten sposób chcemy uniknąć dużych, chwilowych wahań wskaźnika będącego podstawą rankingu. Wydatki inwestycyjne, zwłaszcza z mniejszych jednostkach, cechują się znaczną cyklicznością. W poszczególnych latach mogą być bardzo wysokie, co wiąże się z realizacją ważnej inwestycji, by potem okresowo spadać do znacznie niższego poziomu.

Poza wydatkami zapisanymi w budżecie staramy się uwzględniać także wydatki ponoszone ze środków własnych przez spółki komunalne. W tym celu od kilkunastu lat rozsyłamy ankiety do miast na prawach powiatu. Wiemy skądinąd, że skala działalności inwestycyjnej spółek komunalnych w mniejszych miastach jest znaczenie mniejsza niż w miastach na prawach powiatu, więc skala błędu wynikającego z oparcia się tylko na danych budżetowych jest tam mniejsza.

Mimo „stabilizatora” w postaci średnich trzyletnich wyniki rankingu inwestycyjnego należą do najmniej stabilnych. Jedyny niezmienny od lat element krajobrazu to dominacji gminy Kleszczów, która (w przeliczeniu na jednego mieszkańca) wydaje na inwestycje około sześć razy więcej niż pierwsze w klasyfikacji miasto na prawach powiatu. Choć w tym roku takich „powtórzeń na szczycie” mamy więcej niż zazwyczaj. Właściwie nowy lider pojawił się tylko wśród miast wojewódzkich. Zostało nim Opole (awans z miejsca 4). Pozycję drugą utrzymał Białystok, a zeszłoroczny lider – Rzeszów – znalazł się tym razem na miejscu 3.

Trzeci raz z rzędu liderem wśród województw zostało podlaskie. Pozostali zwycięzcy zajęli swoje miejsca po raz drugi z rzędu (leszczyński wśród powiatów, Świnoujście wśród miast na prawach powiatów, Polkowice wśród miast powiatowych i Krynica Morska wśród małych miast). Ale nie brakuje też spektakularnych zmian, czego przykładem może być powiat wrzesiński – w 2017 r. był na miejscu 298, w roku ubiegłym na 27, a tym razem na miejscu 5.

Miasta na prawach powiatu (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja) 

1. Świnoujście 3600,20 zł [1] 
2. Krosno 2397,21 zł [5] 
3. Konin 2231,91 zł [3] 
(...) 
7. Rybnik 1972,79 zł [7]

Powiaty (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja)

1. leszczyński (woj. wielkopolskie) 658,81 zł [1] 
2. wysokomazowiecki (woj. podlaskie) 651,74 zł [2] 
3. siemiatycki (woj. podlaskie) 533,15 zł [3] 
(...) 
182. wodzisławski (woj. śląskie) 177,88 zł [138] 
259. rybnicki (woj. śląskie) 123,85 zł [255] 
260. raciborski (woj. śląskie) 123,44 zł [266]

Miasta powiatowe (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja) 

1. Polkowice (woj. dolnośląskie) 2363,08 zł [1] 
2. Wysokie Mazowieckie (woj. podlaskie) 1981,02 zł [8] 
3. Stalowa Wola (woj. podkarpackie) 1639,29 zł [4] 
(...) 
169. Racibórz (woj. śląskie) 591,19 zł [160] 
179. Wodzisław Śląski (woj. śląskie) 569,57 zł [153] 

Miasta inne (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja) 

1. Krynica Morska (woj. pomorskie) 7103,48 [1] 
2. Świerardów-Zdrój (woj. dolnośląskie) 5209,51 zł [2] 
3. Karpacz (woj. dolnośląskie) 3840,94 zł [3] 
(...) 
341. Pszów (woj. śląskie) 710,73 zł [386] 
405. Radlin (woj. śląskie) 618,53 zł [359] 
513. Rydułtowy (woj. śląskie) 427,23 zł [461] 
532. Kuźnia Raciborska (woj. śląskie) 393,63 zł [523] 
551. Czerwionka-Leszczyny (woj. śląskie) 353,54 zł [562] 
568. Krzanowice (woj. śląskie) 305,74 zł [557] 

Gminy wiejskie 

Powiat raciborski (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja) 

1. Kleszczów (woj. łódzkie) 14659,54 zł [1] 
2. Rząśnia (woj. łódzkie) 4612,87 zł [2] 
3. Daszyna (woj. łódzkie) 4075,50 zł [5] 
(...) 
94. Kornowac (woj. śląskie) 1577,33 zł [657] 
393. Krzyżanowice (woj. śląskie) 1085,70 zł [473] 
523. Rudnik (woj. śląskie) 960,77 zł [927] 
1070. Nędza (woj. śląskie) 615,16 zł [1147] 
1316. Pietrowice Wielkie (woj. śląskie) 454,78 zł [1368] 

Powiat rybnicki 
(miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja)

1. Kleszczów (woj. łódzkie) 14659,54 zł [1] 
2. Rząśnia (woj. łódzkie) 4612,87 zł [2] 
3. Daszyna (woj. łódzkie) 4075,50 zł [5] 
(...) 
697. Świerklany (woj. śląskie) 842,31 zł [312] 
1045. Jejkowice (woj. śląskie) 631,94 zł [1091] 
1326. Lyski (woj. śląskie) 445,29 zł [1370] 
1429. Gaszowice (woj. śląskie) 349,26 zł [1355]

Powiat wodzisławski (miejsce rankingowe za lata 2017-2019, nazwa, średnie wydatki inwestycyjne per capita 2017-2019, poprzednia pozycja)

1. Kleszczów (woj. łódzkie) 14659,54 zł [1] 
2. Rząśnia (woj. łódzkie) 4612,87 zł [2] 
3. Daszyna (woj. łódzkie) 4075,50 zł [5] 
(...) 
18. Lubomia (woj. śląskie) 2387,09 zł [25] 
458. Marklowice (woj. śląskie) 1031,80 zł [478] 
816. Godów (woj. śląskie) 761,97 zł [819] 
924. Gorzyce (woj. śląskie) 701,80 zł [1009] 
952. Mszana (woj. śląskie) 687,91 zł [1379]