Konkurs na herstorię rozstrzygnięty

Konkurs na Herstorię, którego partnerem jest Miasto Rybnik, to nowa inicjatywa mająca na celu szerszą promocję nagrody Juliusz. Przedsięwzięcie polegało na wybraniu nazwiska kobiety, która nie ma swojej biografii i uzasadnieniu wyboru.

Pisarki, malarki, naukowczynie, podróżniczki, nauczycielki, lekarki, prawniczki, historyczki – życie i dokonania kobiet są wielkie, ale ciągle powstaje mało książek o kobietach. A przecież dokonania są ogromne. Pomóż nam je docenić i rozpowszechnić – zachęcał do udziału w konkursie organizator – spółka Agora, wydawca „Wysokich Obcasów”, cotygodniowego dodatku do „Gazety Wyborczej”.

Na posiedzeniu 2 października br. jury w składzie: Aleksandra Klich – sekretarz Kapituły GNL Juliusz, dziennikarka, redaktorka, publicystka, Aleksander Król – Redaktor Naczelny Gazety Rybnickiej, Julia Wójcik – Naczelnik Wydziału Kultury, Stanisława Adamek – dyrektor Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rybniku oraz nauczyciele j. polskiego II Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Dwujęzycznymi im. A. Frycza Modrzewskiego – Marek Berger, Sylwia Habram-Stolarek, Zofia Jakubowska, Justyna Mikuła i Katarzyna Nogły – wybrało zwycięską pracę – tekst Elżbiety Janoty o Marii Cunitz, XVII-wiecznej astronomce ze Świdnicy.

Krótkie poszukiwania pozwoliły stwierdzić, że Maria Cunitz, której nazwisko zapisywano na co najmniej kilka sposobów, istotnie cieszyła się wielką sławą. Korespondowała z Janem Heweliuszem i innymi wielkimi umysłami swojej epoki. Wydała przełomowe dzieło "Urania propitia", w którym przybliżyła najnowsze odkrycia naukowe szerokiemu gronu odbiorców. Mówiła siedmioma językami. Interesowała się nie tylko astronomią, ale też matematyką, medycyną, historią i wieloma innymi dziedzinami. Nazywano ją „śląską Pallas" na cześć Ateny, bogini mądrości. Bywała też „drugą Hypatią" – ta pierwsza, aleksandryjska filozofka i matematyczka, żyła ponad tysiąc lat wcześniej na innym kontynencie - to fragment nagrodzonej pracy Elżbiety Janoty.

Przy wyborze laureatki, która otrzyma nagrodę finansową w wysokości 3000 zł, jury wzięło pod uwagę takie kryteria, jak: inspirujące świadectwo życia, poruszająca historia, ciekawa kompozycja, poprawny język zgodny z zasadami polskiego. Jednocześnie jurorzy zarekomendowało do wyróżnienia 10 prac inspirujących historii kobiet, które powinny zaistnieć w świadomości ludzi.

Informacje o laureatce

Elżbieta Janota urodziła się w 1990 roku w Katowicach, obecnie mieszka w Rybniku. Studiowała języki stosowane: francuski i angielski na Uniwersytecie Śląskim oraz literaturę angielską na Royal Holloway University of London. Zawodowo zajmuje się przekładem literatury pięknej i literatury faktu. W czasie wolnym pisze, czyta, współprowadzi podkast o książkach pod tytułem „Już tłumaczę” i trenuje taniec irlandzki. Interesuje się II wojną światową, kryminologią, feminizmem i prawami mniejszości. Uwielbia podróże i zwierzęta.

Nagroda w konkursie Herstoria zostanie wręczona podczas gali Górnośląskiej Nagrody Literackiej Juliusz, zaplanowanej 23 października w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Wtedy poznamy najlepszą zdaniem konkursowej kapituły biografię napisaną i wydaną po polsku w ubiegłym roku. Laureatem corocznej nagrody może być tylko jedna książka, za którą przyznana zostanie statuetka oraz nagroda pieniężna w wysokości 50 tys. zł. Spośród zgłoszonych w bieżącej edycji konkursu 68 biografii do finału kapituła konkursu wytypowała 5 pozycji.

Finałowa piątkę Juliusza tworzą:

Sylwia Chwedorczuk, Kowalska. Ta od Dąbrowskiej, Marginesy
Dorota Karaś, Marek Sterlingow, Anna szuka raju, Znak
Justyna Sobolewska, Miron, Ilia, Kornel. Opowieść biograficzna o Kornelu Filipowiczu, Iskry
Marta Grzywacz, Nasza pani z Ravensbruck, Foksal
Anna Malinowska, Komendant. Życie Salomona Morela, Agora.