Kredyty dla firm. Jakie zobowiązania można zaciągnąć?

Kredyt bankowy od lat pozostaje najpopularniejszym wśród zewnętrznych źródeł finansowania działalności przedsiębiorstw. Potwierdzają to np. wyniki badania przeprowadzonego na zlecenie Związku Banków Polskich wśród firm*. Wynika z niego, że prawie 60 proc. mikro i małych podmiotów korzysta bądź korzystało z kredytu bankowego. Wśród średnich firm ten odsetek takich odpowiedzi był nawet wyższy i sięgnął 69 proc. Na dalszych miejscach przedsiębiorcy wskazywali na leasing, pożyczki od członków rodziny, czy środki unijne.

Wśród kredytów wymienionych w badaniu dominują „kredyty w rachunku bieżącym lub salda debetowe” (korzystanie z nich deklaruje 33-39 proc. firm w zależności od wielkości), „karty kredytowe” (20-23 proc.), „kredyty inwestycyjne” (12-21 proc.) oraz „nieodnawialne kredyty obrotowe” (11-18 proc.). Ankietowani rzadziej wskazywali na „pożyczki bankowe” (6-7 proc.).

Pięć najważniejszych elementów, o których trzeba pamiętać przy kredycie dla firm

Zanim przedsiębiorca zdecyduje się na konkretny rodzaj kredytu, warto zwrócić uwagę na kilka podstawowych kwestii z nim związanych. Oto one:

• kredyt, to zobowiązanie - bank zobowiązuje się udostępnić przedsiębiorstwu (kredytobiorcy) ustaloną ilość pieniędzy na określonych warunkach. Firma zaś zobowiązuje się do spłaty kredytu według umówionych wcześniej zasad.
• warunki kredytu są ustalane w umowie kredytowej - jej stronami są bank oraz kredytobiorca. Wśród wskazanych w umowie warunków znajdują się m.in.: wysokość kredytu, jego oprocentowanie, całkowity koszt, czy liczba rat.
• przeznaczenie środków - kredyt dla firmy może być przeznaczony na realizację zadeklarowanegowcześniej celu lub na dowolny wydatek czy finansowanie bieżącej działalności. Warunki w tym zakresie zależą od rodzaju kredytu i umowy z bankiem.
• zdolność kredytowa - kredytobiorca (czyli firma) musi być dla banku wiarygodnym partnerem, dlatego przed udostępnieniem środków bank sprawdza zdolność kredytową podmiotu wnioskującego o kredyt. Na tej podstawie bank wydaje decyzję o przyznaniu bądź odmowie udzielenia kredytu. Co bardzo istotne, w przypadku odmowy wnioskodawca ma prawo zapoznać się z pisemnym uzasadnieniem decyzji banku.
• zabezpieczenie kredytu - w zależności od rodzaju i wysokości zobowiązania bank może oczekiwać od kredytobiorcy zabezpieczenia spłaty kredytu, np. na hipotece posiadanej przez firmę nieruchomości.

Jakie są podstawowe rodzaje kredytów dla firm?

Jak już wspomnieliśmy, rodzaj kredytu, o który może wnioskować przedsiębiorstwo, zależy w największej mierze od celu, na który mają zostać przeznaczone pozyskane z banku środki. Poniżej przeczytacie o kilku najważniejszych rodzajach kredytów dla firm.

• kredyt w rachunku bieżącym - to dość wygodne i proste rozwiązanie dla podmiotów, które posiadają konto w banku (o rachunkach dla firm pisaliśmy TUTAJ) oraz chcą zadbać o swoją płynność finansową.

Zasada działania takiego kredytu jest dość prosta: firma może wydawać środki z konta, nawet jeżeli nie ma na nim własnych pieniędzy. Do określonego w umowie limitu korzysta w ten sposób ze środków banku bez konieczności deklarowania celu wydatków. Kredyt jest spłacany na bieżąco z wpływów na rachunek firmowy, a odsetki są naliczane tylko od kwoty wykorzystanego limitu.

Dzięki takiemu rozwiązaniu firma może np. regulować swoje zobowiązania wobec kontrahentów także w sytuacji, gdy sama dopiero czeka na zapłatę za swoje towary czy usługi. To pomaga np. uniknąć opóźnień w regulowaniu faktur.

• kredyt na start - to opcja, nad którą mogą zastanowić się początkujący przedsiębiorcy: firma zwykle od pierwszego dnia generuje bowiem koszty, a na przychody trzeba poczekać.

Dlatego banki wychodzą z propozycją finansowania od samego początku działalności gospodarczej - by się uwiarygodnić początkujący przedsiębiorca może np. zostać poproszony o przedstawienie biznesplanu. Na tej podstawie bank decyduje o tym, czy i jakiej kwoty kredytu może udzielić.

• kredyt gotówkowy - w jego przypadku przedsiębiorca/wnioskodawca również nie musi deklarować, na co zamierza przeznaczyć pozyskane z banku środki. Może to być np. inwestycja w rozwój firmy, zakup towaru, uregulowanie bieżących zobowiązań.

Zadaniem banku jest za to sprawdzenie zdolności kredytowej firmy, decyzja w sprawie kredytu oraz ustalenie proponowanych warunków jego spłaty, w tym kosztów oraz  liczby i wysokości rat.

• kredyt samochodowy - ten rodzaj finansowania, jak sama jego nazwa wskazuje, to kredyt z przeznaczeniem na konkretny cel, a więc zakup auta. Szukając odpowiedniego rozwiązania dla swojej firmy, warto pamiętać, że oferty banków różnią się np. w zakresie rodzaju pojazdów, których zakup można sfinansować kredytem (nowe/używane).

W przypadku kredytu samochodowego bank może wymagać wkładu własnego, a więc sfinansowania np. 10 proc. wartości auta z własnych środków firmy.

Przedsiębiorca powinien też liczyć się z dodatkowymi zabezpieczeniami ze strony banku - mogą to być np. zapisy w umowie, na podstawie których bank staje się współwłaścicielem pojazdu do czasu spłaty kredytu. Innym zabezpieczeniem może też być cesja praw z polisy AC.

• kredyt inwestycyjny - to rozwiązanie dla firm, które szukają finansowania zakupu majątku trwałego, czyli np. nieruchomości, maszyn czy sprzętu elektronicznego, potrzebnych do rozwinięcia działalności.

Firma zwykle musi zadeklarować wkład własny w finansowaniu inwestycji. Obok sprawdzenia zdolności kredytowej bank będzie wymagał zabezpieczeń, np. w postaci wpisu na hipotece nieruchomości.

Kredyt dla firmy. Jakie dokumenty są potrzebne?

Uzyskanie kredytu firmowego w banku wymaga od przedsiębiorcy dopełnienia formalności, po których bank zbada zdolność kredytową wnioskodawcy oraz wyda decyzję o udzieleniu (bądź nie) w oczekiwanej przez przedsiębiorcę kwocie.

By rozpocząć procedurę pozyskiwania środków finansowych od banku trzeba w imieniu firmy zawnioskować o kredyt. Co istotne, przed wypełnieniem wniosku warto sprawdzić, czy bank podejmie się oceny zdolności kredytowej w celu późniejszego podjęcia decyzji o kredycie: dotyczy to przede wszystkim młodych firm - niektóre banki udzielają kredytów firmom od pierwszego dnia prowadzenia działalności, ale większość wymaga 3-6 miesięcznego stażu na rynku.

Obok wniosku o kredyt przedsiębiorca powinien dostarczyć do banku dokumenty, które będą potrzebne do przeprowadzenia procedury kredytowej. Szczegółowe rozwiązania tym zakresie zalezą od konkretnego banku. Generalnie można jednak założyć, że będą potrzebne określone grupy dokumentów.

• identyfikacyjne - bank musi wiedzieć, jaki podmiot stara się o kredyt. Dlatego warto zadbać o dostarczenie do banku informacji o nadaniu numeru NIP, wyciągu z CEIDG, umowy spółki i wreszcie dowodu tożsamości osoby składającej wniosek o kredyt - rzecz jasna powinna być ona upoważniona do wnioskowania i zaciągania zobowiązań w imieniu firmy.
• finansowe - na ich podstawie bank będzie oceniał zdolność kredytową firmy. Do tych dokumentów możemy zaliczyć np. zaświadczenia o niezaleganiu z płatnościami na rzecz urzędu skarbowego czy ZUS-u, PIT36, PIT36L, Książka Przychodów i Rozchodów. Rodzaj wymaganych dokumentów będzie uzależniony m.in. formy prawnej działalności gospodarczej oraz formy rozliczania podatków.
• zależne od rodzaju kredytu - np. w przypadku kredytu na start przydatny może okazać się biznesplan. Również w przypadku kredytów inwestycyjnych istotne będą założenia rozwoju firmy w wyniku inwestycji oraz dokumenty potrzebne do ustanowienia odpowiednich zabezpieczeń.

Koszty kredytu dla firmy - przed zaciągnięciem zobowiązania warto bardzo dokładnie zapoznać się kosztami, które firma poniesie, spłacając kredyt. Podstawowy element tych kosztów to oprocentowanie kredytu - może być ono stałe lub zmienne (ustalane jako suma stawki WIBOR plus marża). Wśród kosztów znajdziemy też jednorazową prowizję płatną w po przyznaniu kredytu (szczegółowe zasady jej rozliczenia zależą od banku). Czasami można też spotkać dodatkowy koszt w postaci ubezpieczenia kredytu. Warto pamiętać również o tym, by zapoznać się z warunkami wcześniejszej spłaty kredytu.

*https://www.zbp.pl/getmedia/3c63f448-a73e-4491-8c34-f7e3cfe1ec26/Raport-2019-Polscy-przedsiebiorcy-o-uslugach-bankowych_ZBP_INDICATOR