Mammografia i cytologia. Ważne zmiany w programach profilaktycznych na NFZ

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Rocznie w Polsce dowiaduje się o nim ok. 20 tysięcy kobiet. Rak szyjki macicy jest wykrywany u ok. 3 tysięcy pań rocznie. Stanowi ponad 10% nowotworów u kobiet.

Zmiany nowotworowe wykryte na wczesnym etapie dają szansę na wyleczenie, dlatego tak ważne są regularne badania profilaktyczne. Od 1 listopada 2023 r. z profilaktycznej mammografii i cytologii na NFZ skorzysta więcej kobiet.

Eksperci: profilaktyka jest bronią XXI wieku w walce z rakiem. Niestety, rak piersi nadal wykrywany jest zbyt późno.

– Tylko w 20 proc. przypadków chorobę rozpoznaje się we wczesnym stadium zaawansowania, kiedy szanse na jej wyleczenie są bardzo duże – podkreśla Ewa Maciejewska, prezeska Stowarzyszenia Łódzki Klub Amazonka.

Wczesne wykrycie zmian nowotworowych ma kluczowe znaczenie dla dalszego leczenia.

– Nie ma wątpliwości, że profilaktyka jest „bronią XXI wieku” i w tym kierunku powinniśmy podążać, dlatego zachęcam do mammografii – dodaje w rozmowie w Poradniku Pacjenta NFZ.

– Rak szyjki macicy jest chorobą, którą możemy wykryć z łatwością we wczesnej fazie rozwoju dzięki programom profilaktycznym. One ratują życie – zaznacza prof. Mariusz Bidziński, konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej.

Mammografia już od 45 roku życia

Od 1 listopada 2023 r. profilaktyczną mammografię na NFZ będą mogły zrobić panie w wieku 45 – 74 lata. Dzięki tej zmianie z programu profilaktycznego raka piersi skorzysta jeszcze więcej kobiet. Do tej pory bezpłatna mammografia była dostępna dla pań w wieku 50 – 69 lat.

Na profilaktyczną mammografię nie trzeba skierowania. Badanie jest bezpłatne, finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia. Badania w ramach programu można wykonać co dwa lata.

Profilaktyczna cytologia także obejmie więcej kobiet

Zmiany czekają również program profilaktyki raka szyjki macicy. Do tej pory korzystały z niego panie w wieku 25-59 lat. Od 1 listopada 2023 r. program obejmie kobiety od 25 do 64 roku życia.

Na profilaktyczną cytologię nie trzeba skierowania. Badanie jest bezpłatne, finansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia.

Panie powinny robić profilaktyczne badania cytologiczne:
- co trzy lata
- co roku u kobiet obciążanych czynnikami ryzyka (tzn. zakażonych wirusem HIV,
- przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV — typem wysokiego ryzyka).

Rak szyjki macicy na wczesnym etapie jest wyleczalny w 99% przypadków.