W trosce o zdrowie młodych rybniczan

- Zdaniem osób zajmujących się w Rybniku problemami związanymi ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży, w mieście większym problemem niż trudności w kontakcie z lekarzem psychiatrą dziecięcym, jest brak możliwości szybkiego podjęcia psychoterapii – mówi Piotr Kuczera, prezydent Rybnika. - Dlatego zdecydowałem o utworzeniu programu wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w Rybniku.

Program ten obejmował będzie psychoterapię dla dzieci i młodzieży, prowadzoną przez certyfikowanych psychoterapeutów. O udziale dziecka w programie decydować będzie wstępna diagnoza i skierowanie wystawione przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną.

- To nie pierwsza wspólna inicjatywa szpitala i urzędu miasta - już w ubiegłym roku zrodził się pomysł konferencji „Cztery pory roku bądź ze mną”, poświęconej właśnie problemom depresji, dysforii, uzależnień i zaburzeń komunikacji między młodzieżą a dorosłymi. Bardzo się cieszę, że miasto chce współpracować, że widzi potrzeby naszych pacjentów, którzy są przecież mieszkańcami miasta – zaznacza Katarzyna Musioł - ordynator oddziału pediatrii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 w Rybniku. 

Jak mówi dr Musioł, wg danych statystycznych policji - mocno zresztą niedoszacowanych - ilość prób samobójczych dzieci i młodzieży stale wzrasta. W roku 2020 takich zgłoszonych prób było 1 tysiąc, w 2021 – 1,5 tysiąca, w 2022 – przeszło 2 tysiące. Polska jest drugim krajem w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o liczbę prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży.

W samym Rybniku, do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 przyjmowanych jest miesięcznie średnio 5-7 dzieci po próbie samobójczej. W ubiegłym roku był taki miesiąc, że tych prób było 10. Średnio więc co trzeci dzień do rybnickiego szpitala trafia dziecko po próbie samobójczej.

- Do tej pory było tak, że dziecko przyjeżdżało do szpitala po próbie samobójczej, myśmy go zaopatrywali medycznie, następnie dziecko było konsultowane psychologicznie i psychiatrycznie, po czym zapadała decyzja czy wymagana jest dalsza hospitalizacja na oddziale psychiatrii czy też może leczyć ambulatoryjnie – wyjaśnia ordynatorka. - Niestety ten drugi przypadek był tak naprawdę „dziurą systemową”, bo w Rybniku nie było dotąd żadnej instytucji, mogącej zapewnić taką pomoc. Teraz, dzięki temu programowi powstanie zwarty system pomocy – ze szpitala dziecko będzie kierowane do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, gdzie będzie miało pogłębioną diagnozę i ci młodzi pacjenci, którzy będą najpilniej potrzebowali pomocy będą kierowani na psychoterapię – przekonuje dr Musioł.

- W tej chwili mamy spory problem, gdzie kierować dzieci, ponieważ Poradnia nie jest placówką leczniczą, a edukacyjną – mówi Adam Kocjan, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rybniku. - Nasza rola jest rolą diagnostyczno-konsultacyjną. W ramach nowego programu, dzieci po próbach samobójczych będą trafiły do nas na pogłębioną diagnozę, po której będziemy mogli je kierować do specjalistycznego ośrodka.

W marcu miasto ogłosi konkurs grantowy, mający wyłonić specjalistyczną placówkę (dającą możliwości konsultacji z lekarzem psychiatrą), która realizować będzie to zadanie. W tym roku programem co najmniej 6-miesięcznego procesu terapeutycznego będzie można objąć ok. 100 młodych rybniczan.

- Działania podejmowane w odpowiednim momencie pozawalają zminimalizować ryzyko podjęcia próby samobójczej. Dlatego nie chodzi tylko o to, by zwiększyć zakres pomocy dzieciom po próbach samobójczych, ale bardziej należy pochylić się nad tym, by do tych prób nie dochodziło- zaznacza Ksymena Urbanek, lekarz psychiatra z rybnickiego Centrum Zdrowia Psychicznego Integrum. - Próba samobójcza nastolatka jest zwykle efektem jakichś długotrwałych, przeciągających się problemów, stresu, zaburzeń emocjonalnych, kumulujących się trudności. Ważne więc, żeby skupić się na tym wcześniejszym etapie, na tym by w miarę możliwości dzieci dostały pomoc już w szkole, by wzrosła sprawczość i poczucie kompetencji psychologów szkolnych. A w kolejnym etapie, żeby dzieci, które wymagają leczenia w formie psychoterapii indywidualnej, taką pomoc otrzymały – dodaje lekarka.

Dlatego też uzupełnieniem programu będą planowane specjalistyczne szkolenia dla psychologów szkolnych, poświęcone m.in. omawianiu standardów pracy, zakresu kompetencji, obszarów działania psychologów w szkole.