Dyskutowali o drodze do czystego powietrza

Na Zabytkowej Kopalni Ignacy w ramach konferencji Polskiego Alarmu Smogowego - „Polska na drodze do czystego powietrza – sukcesy i wyzwania” omawiane są dotychczasowe osiągnięcia w zakresie działań antysmogowych oraz wskazanie wyzwań, z jakimi wciąż mierzą się samorządy.

O przyszłości programu "Czyste Powietrze" rozmawiali prezesi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: obecny - Robert Gajda oraz dwaj jego poprzednicy - Piotr Woźny i Jan Rączka.

Z kolei o roli rządu i samorządu w działaniach mających na celu osiągnięcie jakości powietrza zgodnej z normami WHO dyskutowali prezydenci miast: Rybnika - Piotr Kuczera i Krakowa - Aleksander Miszalski oraz członkini zarządu województwa śląskiego Joanna Bojczuk i wiceminister Klimatu i Środowiska Krzysztof Bolesta.

Rozmawiano również o finansowaniu transformacji energetycznej polskich domów czy zmianie świadomości mieszkańców w zakresie zagadnień związanych z czystym powietrzem. Zainteresowanie wzbudził pomysł Andrzej Guły z Polskiego Alarmu Smogowego o utworzeniu Klubu Ambasadorów Czystego Powietrza.

Podsumowaniem pierwszego dnia konferencji było przedstawienie przez prezydenta Rybnika Piotra Kuczerę postulatów samorządów skierowanych do strony rządowej, bo jak zaznaczył prezydent Piotr Kuczera: - Nie da się skutecznie walczyć ze smogiem bez aktywnego udziału administracji rządowej, która powinna tworzyć odpowiednie otoczenie prawne oraz zapewnić programy wsparcia finansowego dla gospodarstw domowych i gmin. Wsparcie rządu dla działań na rzecz czystego powietrza nie tylko pozwoli zwiększyć liczbę mieszkańców Polski oddychających czystym powietrzem z 2 milionów obecnie do 30 milionów w 2030 roku ale jest też kluczowe dla zapewnienia gospodarstwom domowym dostępu do przystępnego cenowo ogrzewania budynków.

Postulaty samorządów:

Czyste Powietrze – budynki jednorodzinne

- zapewnienie ciągłego i nieprzerwanego funkcjonowania programu, który pomaga gospodarstwom domowym w modernizacji energetycznej budynków i stanowi kluczowe narzędzie walki ze smogiem
- znaczące usprawnienie obsługi beneficjentów przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- uruchomienie systemu operatorów wspierający gospodarstw domowe zagrożone ubóstwem energetycznym

Fundusz Termomodernizacji i Remontów – budynki wielorodzinne

- zwiększenie środków na wsparcie modernizacji energetycznej budynków wielorodzinnych w ramach FTiR
- utworzenie w ramach FTiR programu dla modernizacji budynków zabytkowych i historycznych

Krajowe regulacje antysmogowe

- wprowadzenie norm jakości węgla umożliwiających spełnienie wymagań emisyjnych dla urządzeń eko-projektu
- wprowadzenie norm jakości dla biomasy spalanej w urządzeniach eko-projektu
- regularne kontrole inspekcji handlowej i UOKiK na rynku paliw stałych (składy opału) i sprzedawców urządzeń grzewczych na paliwa stałe - może konkretniej: kotłów, ogrzewaczy pomieszczeń i pomp ciepła

Wzmocnienie wdrażania uchwał antysmogowych i programów ochrony powietrza

- określenie ogólnokrajowych wytycznych do wdrażania uchwał antysmogowych (na bazie doświadczeń województwa śląskiego) - wytyczne do kontroli, a nie do wdrażania
- stworzenie przez NFOŚiGW programu wspierającego tworzenie gminnych punktów doradztwa energetycznego

Wsparcie dla miast tworzących strefy czystego transportu

- utworzenie programu wsparcia finansowego dla miast, które są zobligowane do tworzenia

Usprawnienie funkcjonowania CEEB

- zapewnienie gminom dostępu do raportów o strukturze ogrzewania budynków
- uzupełnienie CEEB o inwestycje finansowane z Programu Czyste Powietrze i innych programów wspierających modernizację energetyczną budynków
- umożliwienie monitorowania postępów wymiany kotłów i dostosowania do wymogów uchwał antysmogowych

Usprawnienie działań Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w ramach kontroli emisji zanieczyszczeń pochodzących z przemysłu

- Zwiększenie liczby stacji monitorujących jakość powietrza.

Drugi dzień konferencji poświęcono wyzwaniom związanym z termomodernizacją budynków zabytkowych, podczas którego zaprezentowane zostaną konkretne realizacje z Rybnika.

W konferencji biorą udział przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prezydenci miast, eksperci oraz ekodoradcy. Wydarzenie organizowane jest przez Prezydenta Miasta Rybnika oraz Polski Alarm Smogowy, pod patronatem Ministra Klimatu i Środowiska, Marszałka Województwa Śląskiego, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów oraz Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie.