ZUS wypłaca pieniądze przedsiębiorcom poszkodowanym w powodzi

Od 5 października przedsiębiorcy poszkodowani w wyniku powodzi mogą składać do ZUS wnioski o świadczenie interwencyjne. Rolą tego świadczenia jest wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. Do tej pory wpłynęło łącznie 1 058 wniosków (RSI) na łączną kwotę ponad 120 mln zł. Najwięcej z województwa dolnośląskiego (552), opolskiego (449), a następnie śląskiego (50) i lubuskiego (7). Najwyższa wnioskowana kwota to 2,8 mln zł, a najniższa to 1,2 tys. zł. ZUS już od 11 października rozpoczął wypłatę pierwszych świadczeń. Do 15 listopada wypłacono już ponad 91,2 mln zł, w Śląskim 8,2 mln zł. 

Dla kogo świadczenie interwencyjne?

Obsługiwane przez ZUS świadczenie interwencyjne przeznaczone jest dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na 16 września 2024 r. Kierowane jest zarówno do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, w tym wspólników spółek cywilnych, osób prawnych jak i jednostek organizacyjnych niebędących osobą prawną (której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną). 

Jeśli przedsiębiorca w dniu  16 września 2024 r. miał zawieszoną działalność to warunek prowadzenia działalności na ten dzień jest spełniony. Zawieszenie działalności w tym przypadku traktowane jest jako jej prowadzenie. Warunek nie zostanie spełniony, jeżeli zaprzestał prowadzenia działalności, czyli zamknął jej prowadzenie. 

Utrzymanie prowadzenia firmy i poziomu zatrudnienia

Przedsiębiorca otrzyma świadczenie po spełnieniu kilku warunków, czyli:

• bezpośrednio w wyniku powodzi poniósł szkodę (utrata, uszkodzenie lub zniszczenie składników materialnych przedsiębiorstwa) uniemożliwiającą dalsze prowadzenie działalności, 
• zobowiąże się do prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego 
• oraz jeśli zobowiąże się do utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.

Wysokość świadczenia wyliczana na podstawie liczby ubezpieczonych lub przychodu

Świadczenie przysługuje, co do zasady, w wysokości wskazanej przez przedsiębiorcę we wniosku. Nie może jednak przekroczyć wysokości szkody, którą poniósł. Przedsiębiorca wskazuje w jaki sposób ma być ustalona wysokość świadczenia interwencyjnego tj.: czy jako iloczyn 16 tys. zł i liczby osób zgłoszonych do ubezpieczeń w ZUS czy równowartość 75% średniomiesięcznego przychodu z działalności gospodarczej za 2023 rok. 

W większości przedsiębiorcy, którzy złożyli wnioski o świadczenie interwencyjne, wskazali by wysokość świadczenia była ustalona w oparciu o liczbę ubezpieczonych. Takich wniosków nieco więcej niż połowa.  Średnio - zgłaszano do ubezpieczeń 10 osób, a przeciętna wnioskowana kwota to 92,3 tys. zł

W ponad trzystu wnioskach przedsiębiorcy wskazali „przychód” jako sposób ustalenia świadczenia. Średni deklarowany średniomiesięczny przychód – przekraczał 594 tys. zł, a przeciętna wnioskowana kwota – to ponad 171 tys. zł.

Brak umowy z ubezpieczycielem - niższe świadczenie

Co ważne, jeśli przedsiębiorca przed wystąpieniem powodzi nie zawarł umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych, świadczenie interwencyjne wypłacone zostanie w kwocie 75 proc.  przysługującej wysokości. 

Mniej niż połowa (43 proc.) przedsiębiorców wraz z wnioskiem o świadczenie przedłożyła dokument potwierdzający fakt ubezpieczenia od następstw klęsk żywiołowych.
Tylko 3 proc. wnioskodawców dołączyło do wniosku o świadczenie interwencyjne dokumenty potwierdzające oszacowanie szkód, pozostałe 97 proc. zobowiązało się dostarczyć je w późniejszym terminie.

Kiedy konieczny będzie zwrot świadczenia interwencyjnego

Jeżeli przedsiębiorca:

• w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego przestanie prowadzić działalność gospodarczą lub zawiesi jej prowadzenie,
• przynajmniej jedno z oświadczeń we wniosku było niezgodne ze stanem faktycznym,
• wbrew zobowiązaniu nie przesłał w terminie oszacowania szkody wraz z dokumentacją,
• nie podda się kontroli lub będzie utrudniać kontrolę prowadzoną przez ZUS,
zobowiązany będzie do zwrotu świadczenia w całości.

Natomiast zwrot w części dotyczy sytuacji, w której 

• KAS poinformuje ZUS o rozbieżności między średniomiesięcznym przychodem wykazanym we wniosku a wykazanym dla celów podatkowych,
• przedsiębiorca nie utrzyma poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r., 
• świadczenie zostanie przyznane w wysokości wyższej niż wysokość szkody wynikającej z oszacowania. 

Do 16 marca 2025 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie interwencyjne. Można je złożyć elektronicznie, poprzez profil eZUS dołączając wniosek jako pismo ogólne (POG) lub papierowo. Wniosek o świadczenie interwencyjne i informacje jak je wypełnić są dostępne na stronie internetowej www.zus.pl.