Kultura i sztuka w sieci w Rybniku. Wystawa fotografii Julii Zabrodzkiej

Wystawa towarzyszyła również tegorocznemu Rybnickiemu Festiwalowi Podróżników KARAWAANA w dniach 29.02. - 01.03.2020 r. Wydruki fotografii do wystawy zostały dokonane przez Radosława Czaplę.

„Niecodzienność. Majańskie fiesty”

Skromne dziewczyny przebierają się za drapieżne superbohaterki rodem z amerykańskich komiksów. Majańscy sołtysi zakładają identyczne, tradycyjne stroje i spotykają się w hali sportowej, by przekazać władzę swym następcom. Amatorska grupa teatralna co roku odgrywa prekolumbijski epos, nawet jeśli nikt tego spektaklu nie ogląda. Niecodzienne wydarzenia, odwieczne rytuały, fiesty, które wcale nie muszą być radosne. Rytm życia Majów wyznaczają święta i wydarzenia, które muszą się odbyć, by świat mógł toczyć się dalej. Po ziemiach współczesnych Majów w południowym Meksyku i Gwatemali podróżuję od lat. Przez ten czas miałam okazję obserwować wiele ceremonii religijnych, lokalnych uroczystości, wiejskich karnawałów, fiest ku czci patronów. Niemal za każdym razem zaskakiwał mnie ich charakter: poważny, często nużący i monotonny, czasem wręcz ponury. Uderzało mnie zarazem, jak wiele wysiłku, czasu i pieniędzy wkładają organizatorzy w przygotowanie tych wydarzeń. Wybrane na wystawę zdjęcia to zbiorowy portret majańskich fiest - niezwykle ważnych dla urządzających je społeczności i bardzo daleki od naszych wyobrażeń o gorącej latynoskiej zabawie. Zobaczymy na nich m.in.: Rabinal Achi.

Spektakl, będący połączeniem tańca i teatru obrzędowego, jako jedyny w Gwatemali opiera się na scenariuszu w rdzennym języku achí, zachowanym z czasów przed konkwistą. Jest prezentowany co roku w styczniu przez grupę aktorów-amatorów w mieście Rabinal.

Wybory majańskich królowych

Wydarzenia takie organizowane są w całej Gwatemali. Na pierwszy rzut oka przypominają konkursy piękności, ale kryterium oceny kandydatek nie jest uroda, lecz znajomość rdzennej kultury i języka oraz tradycyjny strój. Swoje majańskie miss mają niemal wszystkie regiony, miasta, miejscowości i wsie, zamieszkałe przez Majów. Królowe przez rok są ich ambasadorkami i reprezentują ich kulturę w całym kraju, a także działają na rzecz swojej społeczności.

Ludowe karnawały w Chiapas

Karnawał świętuje się w wielu miasteczkach i wsiach w meksykańskim stanie Chiapas. Przebieg obchodów bywa bardzo różny – od pełnego powagi rytuału w Tenejapie po radosną fiestę w Huixtán. Karnawał świętują tylko katolicy – protestanci są przeciwni tego rodzaju wydarzeniom – ale symbolika uroczystości pełna jest symboli i motywów wywodzących się z czasów prekolumbijskich.

Fiesty ku czci patronów

Fiesty ku czci patrona odbywają się we wszystkich gwatemalskich i meksykańskich miasteczkach. Z tej okazji organizowane są procesje, tradycyjne tańce, rytuały, parady, kiermasze, wybory majańskich królowych, tańce convite, biegi, mecze piłki nożnej czy targi bydła.

Convite

To taniec wykonywany przez grupę przebierańców, którzy swoim improwizowanym występem uświetniają m.in. lokalne fiesty. W ostatnich latach najpopularniejsze stały się stroje nawiązujące do popkultury. Uczestnicy, w dużej części Majowie, przebierają się za postacie z komiksów i kreskówek.

Julia Zabrodzka - z wykształcenia socjolożka. Z zawodu fotografka, która czasem pisze o miejscach i ludziach. Na stałe związana z miesięcznikiem „Podróże” i portalem Kukbuk.pl. Jej zdjęcia i teksty ukazały się również w „Wysokich Obcasach”, „Piśmie”, „Polityce”, „Znaku”, „Esquire”, a także w The Guardian Picture Essay. Finalistka konkursów fotograficznych: Grand Press Photo, Konkursie im. Krzysztofa Millera „Odwaga patrzenia”, Leica Street Photo czy Polskiego Konkursu Fotografii Sportowej. Regularnie wraca do Ameryki Środkowej, gdzie w sumie spędziła ponad rok.

Wszystkie prezentowane na wystawie fotografie można zobaczyć w umieszczonej pod opisem wystawy galerii na stronie: https://www.dkchwalowice.pl/?news=16244