Ruszyła ósma edycja Juliusza

Nagroda Literacka „Juliusz” została przyznana po raz pierwszy w 2016 roku. Od 2019 roku przyznawana jest za najlepszą biografię napisaną i wydaną po polsku w roku poprzednim.

- Ogólnopolska nagroda na najlepszą biografię powstała w Rybniku na kanwie jednego z najstarszych wydarzeń literackich w Polsce, czyli Rybnickich Dni Literatury. Nagroda po 7 edycjach stała się rozpoznawalną marką i na stałe wpisała Rybnik na mapę miast, dla których rozwój i promowanie czytelnictwa jest ważne - mówi prezydent Rybnika Piotr Kuczera.

Zgodnie z regulaminem, na zgłoszenia czekamy do 15 marca, pierwsze książki już wpływają:

- Książki do konkursu mogą zgłaszać między innymi wydawnictwa, osoby reprezentujące instytucje kultury oraz media o charakterze literackim, a także członkowie kapituły konkursowej. Spośród nadesłanych książek tegoroczna kapituła do 30 czerwca 2023 r. wybierze 5 nominowanych biografii, natomiast zwyciężczynię lub zwycięzcę poznamy na gali, która odbędzie się 21 października w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Laureat otrzyma 50.000 zł oraz statuetkę, jak również zaproszenie do prac przyszłorocznej kapituły - informuje Julia Wójcik, zastępca naczelnika Wydziału Edukacji i Kultury Urzędu Miasta Rybnika.

Więcej na temat konkursu, na stronie Górnośląskiej Nagrody Literackiej Juliusz

- Otwieramy kolejną edycję Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz” w niezwykłej, granicznej sytuacji – jurorzy będą wybierać najlepsze biografie roku 2022, roku wojny. Wojny, która zniszczyła życie dziesiątek milionów ludzi, a wielu z nich przygnała do nas. Wojny, która przewartościowała nasze wybory: dziś na nowo zastanawiamy się, skąd się bierze zło, czym jest dobro, skąd czerpać siłę. Na czym polega sens życia, czym jest wspólnota. Wojny, która większość z nas napawa lękiem o przyszłość. Ale też wojny, która przypomina, że warto doceniać każdą dobrą chwilę życia. W tej sytuacji biografie są jak powieści ze znanej definicji Stendhala: to „zwierciadła przechadzające się po gościńcu. Raz odbija lazur nieba, to błoto przydrożnej podróży”. Warto je uważnie czytać: przypominają, że nie jesteśmy jedyni ze swoim cierpieniem, wplątaniem w Historię, zmaganiem się ze złem. Nie dają zapomnieć, że przed nami byli inni – ze swoim życiem i swoją wyjątkowością. A w ich życiu, oprócz cierpienia, zawsze była radość i przyjemność - wskazuje Aleksandra Klich, Sekretarz Kapituły ubiegłorocznej edycji Nagrody.

Zawężenie Nagrody do gatunku, jakim jest biografia, okazało się bardzo trafne – zwróciło większą uwagę na Nagrodę w Polsce. Biografie są też bardzo chętnie czytane, inspirują, skłaniają do porównań, przywracają pamięć o postaciach historycznych, wyjątkowych.

- Z roku na rok poziom wydawanych w Polsce biografii rośnie. Zmieniają się formalnie. Biografki i biografowie coraz śmielej poczynają sobie z bohaterkami i bohaterami, z kompozycją, odważnie eksperymentują. Przybywa biografii – już nie tylko ludzi, ale też narodów, miast, miejsc. Rośnie także popularność biografii, które coraz częściej okupują najwyższe miejsca na listach bestsellerów. Odbiorczynie i odbiorcy nie tylko je czytają w formie papierowej, ale coraz częściej ich słuchają. To wszystko sprawia, że jurorzy konkursu stają przed coraz trudniejszym, choć fascynującym, zadaniem: pewnie będą musieli zadać sobie pytanie, czym dziś są biografie, jakie kryteria oceny zastosować przy ich ocenianiu - dodaje Aleksandra Klich.

Kolejna edycja literackiego Juliusza zapowiada się więc niezwykle ciekawie:

- Także Miasto, organizator konkursu, staje przed nowymi wyzwaniami. Cieszymy się, że oprócz mediów tradycyjnych Juliusza zdecydowali się wesprzeć blogerzy książkowi - ludzie, którzy szerzą kulturę w sieci. A moją ambicją jako dyrektorki Powiatowej i Miejskiej Biblioteki w Rybniku będzie otwarcie na konkurs bibliotek. Mam nadzieję, że spotkania autorskie i warsztaty zorganizowane przez nas przy okazji Juliusza zaspokoją czytelnicze apetyty młodszych i starszych - dodaje Aleksandra Klich.

Dotychczasowi laureaci Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz”:

2016 – Małgorzata Czyńska „Kobro. Skok w przestrzeń”
2017 – Monika Muskała „Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia”
2018 – Robert Rybicki „Dar Meneli”
2019 – Aleksander Kaczorowski „Ota Pavel. Pod powierzchnią”
2020 – Agnieszka Dauksza „Jaremianka. Biografia”
2021 – Marta Grzywacz „Nasza pani z Ravensbrück”
2022 – Artur Domosławski „Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana”

Nagrodzie patronuje żyjący w XIX wieku Juliusz Roger umiejętnie łączący różne dziedziny wiedzy i zasłużony dla miasta, osoba niezwykła, wielowymiarowa, lekarz, entomolog, etnolog, człowiek zakochany w ludziach i kulturze Górnego Śląska. Warto dodać, że w październiku ubiegłego roku Miasto w ramach promocji nagrody stworzyło o Juliuszu Rogerze Quest. Mapki Questu można pobrać w punkcie halo! Rybnik i w Teatrze Ziemi Rybnickiej, skąd rozpoczyna się quest. Oczywiście istnieje możliwość pobrania mapek ze strony internetowej. Pomimo tego, że quest ukazał się w IV kwartale 2022 roku, cieszył się niezwykłą popularnością i znalazł się w dziesiatce najchętniej ściąganych questów z platformy www.questing.pl.